Naukowczyni z Uniwersytetu Jagiellońskiego odkrywa tajemnice prekolumbijskich tatuaży. Judyta Bąk z Wydziału Historycznego za pomocą przełomowych badań udowodniła, że wzory, którymi mieszkańcy Ameryki Południowej przed wiekami zdobili swoje ciała, pod względem precyzji konkurują a w niektórych przypadkach przewyższają współczesne techniki tatuowania.
Przeprowadzenie szczegółowej analizy tatuaży, zachowanych na zmumifikowanych szczątkach ludzkich stało się możliwe dzięki pionierskiemu wykorzystaniu przez Judytę Bąk fluorescencji stymulowanej laserowo, innowacyjnej techniki obrazowania - LSF. “Dzięki zastosowaniu zaawansowanej technologii obrazowania, prekolumbijskie tatuaże, przez wieki ukryte pod warstwami zanikających pigmentów oraz skutkami naturalnego rozkładu ciała, zaczynają odsłaniać swoje tajemnice” - czytamy na stronie internetowej UJ.
Za pomocą przełomowej technologii naukowczyni i wspierający ją eksperci z międzynarodowego zespołu uzyskali obrazy fluorescencyjne skóry o wysokim kontraście, ujawniające ultracienkie linie tatuaży o szerokości zaledwie 0,1 - 0,2 mm.
Badania wykazały, że wzory pod względem precyzji konkurują, a w niektórych przypadkach nawet przewyższają współczesne techniki tatuowania. Uczelnia wyjaśnia również, że zastosowanie technologii LSF w archeologii stanowi przełomowe narzędzie, które może zrewolucjonizować badania nad sztuką ciała w kontekście historycznym, umożliwiając bezprecedensowy wgląd w życie oraz kreatywność prekolumbijskich społeczeństw.
“To pionierskie badanie łączy archeologię z zaawansowaną technologią obrazowania, odsłaniając wspaniałe dzieła sztuki ciała” - podkreślają naukowcy. “Skomplikowane motywy geometryczne i zoomorficzne stanowią dowód wyjątkowych umiejętności technicznych ludu Chancay, łącząc w sobie kulturową oraz artystyczną złożoność i techniczne mistrzostwo”.
Badania przeprowadzono we współpracy z międzynarodowymi ekspertami: Thomasem G. Kaye'em z Foundation for Scientific Advancement, Michaelem Pittmanem z Chińskiego Uniwersytetu w Hongkongu oraz Henrym Williamem Marcelo z Narodowego Uniwersytetu José Faustino Sánchez Carrión w Peru.
Projekt jest częścią większej inicjatywy interdyscyplinarnej "Tatuaż i malowanie ciała w prekolumbijskiej Ameryce Południowej: analiza zjawiska na przykładzie kultur peruwiańskiego wybrzeża", która ma potencjał zdefiniowania na nowo naszego postrzegania dziedzictwa kulturowego Andów z perspektywy dekoracji.
Reklama
Judyta Bąk, odkrywająca tajemnice prekolumbijskich tatuaży, jest magistrem etnologii/antropologii kulturowej oraz archeologii o specjalności archeologia sądowa. Jej prace badawcze koncentrują się na analizie zmumifikowanych szczątków ludzkich z prekolumbijskiego Peru, ze szczególnym uwzględnieniem praktyk związanych z dekoracją ciała, w tym technik malowania i tatuowania.
Jest kierowniczką dwóch projektów badawczych realizowanych w Peru, poświęconych technicznym oraz społeczno - kulturowym aspektom sztuki tatuażu i malowania ciała w tradycjach prekolumbijskich. Dodatkowo otrzymała grant NCN Preludium 23 na projekt "Sztuka tatuowania na wybrzeżu prekolumbijskiego Peru: badania interdyscyplinarne kolekcji Museo Arturo Ruiz Estrada", którego celem jest zgłębienie technik tatuowania na wybrzeżu Peru.
W ramach swojej działalności naukowej prowadzi także badania etnograficzne w Amazonii, koncentrując się na tradycjach i praktykach kulturowych społeczności rdzennych ze szczególnym uwzględnieniem kwestii związanych z dekorowaniem ciała.
Naukowczyni od kilku lat jest związana z Uniwersytetem Jagiellońskim. Angażuje się w działalność naukową. Ponadto pełni funkcję badaczki i profesora wizytującego na Universidad Nacional Toribio Rodríguez de Mendoza de Amazonas w Peru.
