Sławosz Uznański - Wiśniewski, który wczoraj, jako drugi w historii Polak poleciał w kosmos, przeprowadzi na orbicie eksperyment, przygotowany przez naukowców z Akademii Górniczo - Hutniczej. Astronauta przetestuje innowacyjne opaski, mierzące puls człowieka i ruch nadgarstka w przestrzeni kosmicznej.
Reklama
Będzie to jeden z 13 eksperymentów, zaplanowanych w ramach “Ignis”, polskiej technologiczno - naukowej misji na Międzynarodową Stację Kosmiczną - ISS, prowadzonej w ramach programu Ax-4. Eksperyment „MXene in LEO” został opracowany przez zespół naukowców z Wydziału Technologii Kosmicznych Akademii Górniczo - Hutniczej. Jego celem jest przetestowanie opasek i sprawdzenie stabilności nanomateriałów w warunkach mikrograwitacji. Opaski są wyposażone w czujniki na bazie MXenów, do pomiaru ruchu nadgarstka i pulsu człowieka w przestrzeni kosmicznej. Zostały stworzone z przyjaznej środowisku celulozy bakteryjnej – biomateriału, który może stać się alternatywą dla tworzyw ropopochodnych.
“Co ciekawe, istnieje możliwość wytwarzania go bezpośrednio na ISS podczas przyszłych misji kosmicznych” - informuje uczelnia. Astronauta będzie zakładał opaski i wykonywał określoną sekwencję ruchów nadgarstkiem, by sprawdzić precyzję działania czujników w warunkach mikrograwitacji. W sumie przetestowanych zostanie sześć opasek, każda dwukrotnie – daje to 12 odrębnych prób pomiarowych.
MXene in LEO - MXene Material and Wearable Device Experiments in Low-Earth Orbit Space Habitat - to projekt, mający na celu zbadanie właściwości MXenów – nowoczesnych nanomateriałów, które mogą zrewolucjonizować technologie kosmiczne i medyczne. Naukowcy z AGH pracują z wersją MXenów opartą na węgliku tytanu, którą produkują samodzielnie w laboratorium od 2018 roku.
Finalny projekt opaski został udoskonalony przez studentów Wydziału Form Przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem prof. Michała Kracika. Dzięki temu design jest zgodny z zasadami projektowania przemysłowego, a opaskę można łatwiej zakładać w warunkach mikrograwitacji – bez konieczności pomocy ze strony drugiego astronauty.
Eksperyment z AGH będzie miał także swoją “naziemną” część - równolegle do dwutygodniowego okresu testów na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej prowadzone będą eksperymenty na Ziemi analogiczne do procedury realizowanej w kosmosie. Zostaną przeprowadzone w Laboratorium Sensorów Kosmicznych Wydziału Technologii Kosmicznych AGH.
Reklama
Eksperyment MXene in LEO jest demonstracją potencjalnych technologii przyszłości, które mogą być wykorzystywane w eksploracji kosmosu. Jednym z kierunków rozwoju jest możliwość wytwarzania celulozy bakteryjnej z symbiotycznej kultury drożdży i bakterii. Dzięki temu możliwa byłaby lokalna produkcja czujników i materiałów bezpośrednio podczas długotrwałych misji kosmicznych. Takie rozwiązanie może zwiększyć samowystarczalność przyszłych misji, ale będzie przydatne także na Ziemi - w telemedycynie i zdalnym monitorowaniu zdrowia.
“Eksperyment MXene in LEO ma na celu przetestowanie właściwości nanomateriałów typu MXene w warunkach mikrograwitacji, czyli w warunkach kosmicznych, oraz weryfikację możliwości zastosowania tego materiału do późniejszego wykorzystania ich w sensorach ubieralnych. Celem eksperymentu jest zweryfikowanie właściwości nanomateriału typu MXene w warunkach kosmicznych, tak aby w przyszłości można było wykorzystać ten materiał do pomiaru pulsu astronautów. Eksperyment będzie mógł znaleźć zastosowanie głównie w telemedycynie oraz zdalnym monitorowaniu zdrowia, dzięki możliwości zdalnego pomiaru funkcji życiowych człowieka” – wyjaśnia dr inż. Dagmara Stasiowska, członkini zespołu z AGH. Koordynatorem projektu jest dr inż. Shreyas Srivatsa, a w skład zespołu wchodzą również: prof. Tadeusz Uhl, dr Agata Kołodziejczyk, dr inż. Krzysztof Grabowski, dr inż. Dagmara Stasiowska, dr Darukesha Baraduru Hirematada, mgr inż. Wojciech Guziewicz i mgr inż. Sławomir Rudawski.
Misja Ax - 4, której częścią jest “Ignis”, na Międzynarodową Stację Kosmiczną - ISS, wystartowała wczoraj z przylądka Canaveral na Florydzie. Potrwa dwa tygodnie, w czasie których załoga będzie prowadzić badania i angażować się w działania edukacyjne. Oprócz dr Sławosza Uznańskiego - Wiśniewskiego, drugiego po generale Mirosławie Hermaszewskim Polaka w kosmosie, uczestniczą w niej także pilot Shubhanshu Shukla z Indii oraz specjalista misji Tibor Kapu z Węgier. Misją dowodzi Peggy Whitson – dyrektor ds. lotów załogowych w Axiom Space i byłej astronautki NASA.
Dr Uznański - Wiśniewski pełni funkcję specjalisty misji. W kosmos zabrał ze sobą m. in.: wiersze Wisławy Szymborskiej i bryłkę soli z Wieliczki, podarowaną przez Muzeum Żup Krakowskich. “Ten niewielki, ale niezwykle symboliczny ładunek został wybrany jako część misji promującej dziedzictwo kulturowe i naukowe Polski. Sól z wielickich podziemi – wydobywana od XIII wieku, po raz pierwszy w historii przekroczyła granice naszej planety!” - czytamy w mediach społecznościowych Muzeum. Misja “Ignis” jest realizowana we współpracy z ESA i finansowana przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
