26Kwi. - 18Sie.2019
MOCAK Muzeum Sztuki WspółczesnejSztuka

Przemoc i pamięć: hołd ofiarom rasowych badań

Przemoc i pamięć: hołd ofiarom rasowych badań

W 1940 roku, po zlikwidowaniu Uniwersytetu Jagiellońskiego, Niemcy utworzyli w jego miejsce Institut für Deutsche Ostarbeit (IDO, Instytut Niemieckich Prac na Wschodzie). Nadrzędnym celem tej instytucji była wszechstronna analiza historycznych, antropologicznych i gospodarczych zasobów ziem polskich.

Część projektów i analiz IDO dotyczyła celów, które władze niemieckie chciały realizować w Europie Środkowej i Wschodniej po wojnie. Chodziło zarówno o politykę ekonomiczną, jak i etniczną: wydzielenie grup etnicznych oraz segregację podbitej ludności.

Pracami antropologiczno-etnograficznymi zajmowała się sekcja rasowa i ludoznawcza. Analizowała różnorodność antropologiczną, przeprowadzała badania rasowe, w tym wywiady medyczne, ankiety psychologiczne i socjologiczne, poszukiwała genetycznych dowodów na germańskość pewnych grup, a tym samym uzasadnienia dla zniemczenia zajętych terenów. Głównym obszarem jej działań była Polska południowo-wschodnia. Odbywały się one w miejscu zamieszkania wyselekcjonowanych społeczności i udział w nich był przymusowy.

Galeria: Niemcy poddawali ich rasowym badaniom. Wyjątkowy hołd ofiarom (id: 239)

Wykorzystana dokumentacja – odnosząca się głównie do górali podhalańskich i Łemków – pochodzi z Archiwum UJ oraz zbiorów Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ. Zdjęcia Łemków z materiałów ludoznawczych zostały wkomponowane w symboliczną formę ikonostasu karpackiego, co nadało każdej z postaci stygmat świętości. Fotografie Rusinów i górali podhalańskich poddanych badaniom rasowym przetworzono w technice ambrotypii na szkle. Umieszczono je za ikonostasem, w prezbiterium – miejscu najświętszym, niedostępnym dla wiernych. To wyraz szczególnej czci dla ukazanych na nich osób.

Praca jest pięknym przykładem empatii historycznej. Z jednej strony przywołuje pamięć zapomnianego, z drugiej ostrzega przed hierarchizacją etniczną, a z trzeciej – osobom poddawanym takim segregacjom nadaje status świętej ofiary.

Kiedy, o której godzinie?

poniedziałek  nieczynne
wtorek  11:00 - 19:00
środa  11:00 - 19:00
czwartek  11:00 - 19:00
piątek  11:00 - 19:00
sobota  11:00 - 19:00
niedziela  11:00 - 19:00

Gdzie?

MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej

Dla kogo?

Dla wszystkich

Ceny biletów

7 - 14 zł.

Gdzie i jak kupić bilet?
Przydatne linki i wskazówki

W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies.

Polityka Prywatności