W astronomicznym kalendarzu na czerwiec przed nami początek astronomicznego lata, najdłuższe dni i najkrótsze noce, a na niebie pojawią się jasne meteory z czerwcowego roju Bootydów i obłoki srebrzyste - zapowiadają krakowscy astronomowie.
Reklama
Astronomiczne lato rozpocznie się w sobotę, 21 czerwca, o godzinie 4.42. Wówczas Słońce w swej rocznej wędrówce po ekliptyce oddali się najbardziej na północ od równika niebieskiego, osiągając punkt przesilenia letniego, zwany też punktem Raka. \
“W tym dniu Słońce w chwili przejścia przez południk krakowski góruje nad horyzontem na wysokości prawie 63 i pół stopnia. Wzejdzie o godz. 4.30, a zajdzie o 20.53, zatem dzień będzie trwał 16 godzin i 23 minuty; będzie to najdłuższy dzień (i najkrótsza noc) tego roku” - wyliczają Adam Michalec z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach i Elżbieta Kuligowska z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzień początku lata będzie dłuższy od najkrótszego dnia w Krakowie i okolicy aż o 8 godzin i 18 minut.
Czerwiec to też miesiąc wczesnych wschodów Słońca. “Będziemy ich doświadczać przez 8 kolejnych dni. Najpóźniej Słońce zajdzie 20 czerwca - o 20.53 - i tak późnych zachodów Słońca będzie aż 11. Dni, w których Słońce będzie najdłużej nad horyzontem, doświadczymy przez cały tydzień od 17 do 24 czerwca. W tym okresie, na św. Jana 24 czerwca, często padają u nas obfite deszcze. W Dzień Dziecka Słońce wzejdzie o godzinie 4.36, a zajdzie o 20.40. Dzień będzie trwał 16 godzin i 4 minuty, będzie krótszy o 19 minut od najdłuższego dnia roku. Natomiast ostatniego czerwca Słońce wzejdzie o 4.34, a schowa się pod horyzontem o 20.53. Ten dzień będzie niezauważalnie, ale już krótszy od najdłuższego dnia roku o 4 minuty”.
Naukowcy zapowiadają też, że wieczorami możemy na pojawienie się srebrzystych obłoków, najwyższych chmur, występujących w atmosferze Ziemi, zbudowanych z małych kryształków lodu, które, odbijając światło Słońca, nadają biało - srebrny blask obłokom. “Typowe dla nich są też subtelne, lekko pofalowane lub jakby poszarpane formy” - wyjaśniała w rozmowie z Life in Kraków Elżbieta Kuligowska z OAUJ w Krakowie w ubiegłym roku, gdy obłoki można było oglądać nad Małopolską. Obłoki srebrzyste tworzą się w warstwie atmosfery zwanej mezosferą, na wysokości około 76 - ciu, nawet do 90 - ciu kilometrów. To najwyższe chmury występujące w atmosferze Ziemi. Nie do końca wiadomo, jak powstają.
Reklama
W czerwcu wciąż spora będzie aktywność magnetyczna Słońca. “Pamiętajmy, że obserwacje plam na Słońcu prowadzimy wyłącznie przy zastosowaniu odpowiednich filtrów spektralnych lub rzutowanego na ekran obrazu Słońca z lunety. Zainteresowanych takimi obserwacjami naszej gwiazdy zapraszamy na dziedziniec obok Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego w Niepołomicach, gdzie w pogodne dni organizowane są specjalne pokazy Słońca” - zachęca Adam Michalec Z MOA.
Księżyc powita lato po ostatniej kwadrze. “Zatem bardzo krótkie, ale bezksiężycowe noce będziemy mieli w pierwszym i ostatnim tygodniu czerwca, a kolejność faz Księżyca będzie następująca: pierwsza kwadra 3 czerwca o godzinie 5.41, pełnia 10 czerwca o 9.44, ostatnia kwadra 18 czerwca o godzinie 21.19, nów 25 czerwca o 12.31. W apogeum (najdalej od Ziemi) Księżyc będzie 7 czerwca, a w perygeum (najbliżej Ziemi) 23 czerwca” - piszą naukowcy na stronie internetowej OAUJ.
W czerwcu będzie można również obserwować Merkurego - do 20 czerwca znajdziemy go nisko na wieczornym niebie, po zachodzie Słońca. “Najlepsze, ale trudne warunki do jego obserwacji przypadną w pierwszym tygodniu miesiąca. Wenus przez cały miesiąc pojawia się jako Jutrzenka na ponad dwie godziny przed wschodem Słońca. 1 czerwca znajdzie się najdalej na zachód od Słońca, a jej elongacja zachodnia wyniesie 46 stopni”.
Mars dostępny będzie do obserwacji wieczornych, goszcząc w gwiazdozbiorze Lwa, gdzie 17 czerwca zbliży się do Regulusa, najjaśniejszej gwiazdy w tej konstelacji, na odległość około 0,7 stopnia. “Natomiast 30 czerwca zbliży się doń Księżyc, na 0,2 stopnia. Jowisz widoczny będzie na wieczornym niebie tylko w pierwszym tygodniu miesiąca, potem zniknie w promieniach Słońca, by pojawić się dopiero w drugim tygodniu lipca, ale już na porannym niebie. Saturn gościł będzie przez całe lato w gwiazdozbiorze Ryb. Możemy go w czerwcu obserwować codziennie w drugiej połowie nocy.
Powoli podąża do opozycji ze Słońcem (21 września). Wtedy będzie widoczny na niebie przez całą noc. Uran znajduje się w gwiazdozbiorze Barana, widoczny jest nisko nad wschodnim horyzontem, krótko aż do świtu. Neptuna w Wodniku można obserwować również na wschodnim niebie, w drugiej połowie nocy. Do tej planety 19 czerwca o godzinie 2.40 zbliży się nasz naturalny satelita. Aby jednak dostrzec te dwie planety gołym okiem, trzeba mieć prawdziwie sokoli wzrok”.
W dniach od 22 czerwca do 2 lipca będzie możliwość zliczania jasnych meteorów z czerwcowego roju Bootydów, wylatujących z gwiazdozbioru Wolarza. Maksimum ich aktywności przypada na 26/28 czerwca, a Księżyc po nowiu nie będzie wtedy przeszkadzał w nocnych obserwacjach. “Oby pogoda nam dopisywała. Z drugiej strony nasuwa się takie staropolskie przysłowie: Jeśli czerwiec suchy, a ciepły deszcz pada, urodzaje wina dobre zapowiada. Wobec takich prognoz życzę Państwu, u progu zbliżających się wakacji i nadchodzącego sezonu urlopowego, samych słonecznych i ciepłych dni z jak najmniejszą ilością burz”.
