”Dzięki Krakow Airport mogliśmy właśnie po raz kolejny opróżnić naszą skarbonę w Balicach” - informuje Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa. Tegoroczne datki zasilą remont bastionu króla Władysława IV na Wawelu i stojącego na nim pomnika Tadeusza Kościuszki.
Reklama:
Skarbonę z Balic znają pewnie wszyscy, podróżujący z krakowskiego lotniska. Od 2015 roku stoi na dolnym poziomie terminalu. SKOZK przypomina, że skarbonka ma długą historię. “Powstała w 1979 roku, wiele lat zbierała datki na odnowę zabytków Krakowa pływając na promach do Szwecji. Wróciła do nas w 2015 roku i od tego czasu znajduje się w hallu krakowskiego lotniska”.
Narodowy Fundusz Rewaloryzacji Zabytków, wspierający SKOZK, ma 5 takich skarbonek: na Rynku Głównym, w sąsiedztwie katedry wawelskiej, w terminalu pasażerskim Kraków Airport w Balicach, na dziedzińcu Opactwa Benedyktynów w Tyńcu i przy kasie biletowej Muzeum Książąt Czartoryskich – oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie.
Dwie pierwsze skarbonki ustawione zostały 18 grudnia 1978 roku z okazji pierwszego posiedzenia Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. “W trudnych latach 80. zeszłego stulecia wrzucane do nich przez darczyńców waluty pozwoliły sięgać konserwatorom po najnowsze, niedostępne wówczas w Polsce technologie i materiały” - przypomina SKOZK i dodaje, że dziś skarbonki stały się już integralną częścią przestrzeni Krakowa, punktem orientacyjnym i miejscem spotkań.
Trzecią skarbonę ustawiono w balickim porcie lotniczym 26 listopada 2015 roku, natomiast czwarta skarbona po remoncie trafiła do Opactwa Benedyktynów w Tyńcu 18 grudnia 2017 roku. Najmniejszą ze skarbon, do których prowadzona jest zbiórka na rzecz Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków, jest piąta z nich, która od 19 grudnia 2022 roku ustawiona jest przy kasie Muzeum Książąt Czartoryskich.
Reklama
Skarbonki zaprojektował Jacek Piórecki. Zwieńczenie w formie korony nawiązuje symbolicznie do blanków krakowskich murów miejskich. Określenie „Cracovia totius Poloniae urbs celeberrima” zaczerpnięto ze słynnego miedziorytu M. Meriana z 1619 roku przedstawiającego panoramę miasta. Szklane ściany zdobi litera „K” wzorowana na monogramie z XIV-wiecznych drzwi katedry wawelskiej.
Skarbonka wawelska była darem ówczesnego Zakładu Doświadczalnego „Polfa” przy ul. Mogilskiej. Skarbonkę z Rynku Głównego ufundowały i wykonały nie istniejące już dzisiaj Wojskowe Zakłady Uzbrojenia z siedzibą przy ul. Rakowickiej. Zaś skarbonę, która obecnie znajduje się w porcie lotniczym w Balicach, wykonał Zakład Maszyn Kablowych w Krakowie w 1979 rok i przez wiele lat ustawiona była na promach żeglugi bałtyckiej pływających do Szwecji. Szyby do skarbonki z Rynku Głównego, wykonane ze szkła Pilkington Optilam o podwyższonych parametrach antywłamaniowych, ofiarowała firma Pilkington IGP – część grupy NSG, wiodącego producenta szkła przemysłowego na świecie.
“Wszystkim anonimowym ofiarodawcom, którzy od 1978 roku wspierają za pośrednictwem skarbonek odnowę krakowskich zabytków, a także opiekunom skarbonek Społeczny Komitet składa serdeczne podziękowanie”. A tegoroczne datki, zebrane w Balicach zasilą remont bastionu króla Władysława IV na Wawelu i stojącego na nim pomnika Tadeusza Kościuszki. W poprzednich latach skarbona wspierała odnowę Ołtarza Wita Stwosza w bazylice Mariackiej i konserwację sarkofagu marszałka Józefa Piłsudskiego.
