Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego szukają sposobu na zneutralizowanie niebezpiecznych pozostałości wojennych, zalegających na dnie Bałtyku. Chcą użyć neutronów, które pomogą też w leczeniu nowotworów.
Reklama:
Jak informuje uczelnia, dr Michał Silarski i dr Katarzyna Dziedzic - Kocurek z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ, we współpracy z brytyjskim instytutem badawczym ISIS Neutron and Muon Source oraz Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN, prowadzą badania z wykorzystaniem neutronów. Neutrony uważane są za narzędzia przyszłości, zarówno w ekosystemach, jak i terapii nowotworowej. “Nasi naukowcy podejmują działania, które mają znaczenie zarówno dla ochrony środowiska, jak i rozwoju medycyny!” - czytamy na profilu UJ na Facebooku.
Wyliczają też, że choć od zakończenia obu wojen światowych minęło niemal 100 lat, to na dnie Bałtyku zalegają niebezpieczne pozostałości: setki tysięcy ton amunicji, gazów bojowych i materiałów wybuchowych. Te toksyczne odpady mogą przedostać się na europejskie wybrzeża, stanowiąc zagrożenie dla ludzi i środowiska.
Zespół naukowców UJ pracuje nad stworzeniem przenośnego sensora, który wykorzystuje neutrony do identyfikacji toksycznych substancji, co pomoże wykrywać niebezpieczne materiały na plażach i w portach. Jak tłumaczą uczeni, dzięki nowoczesnym możliwościom linii badawczej Vesuvio neutrony i promieniowanie gamma mogą posłużyć do tworzenia „odcisków palców” substancji chemicznych – umożliwiając ich szybką identyfikację i zabezpieczenie.
Reklama
Neutrony służą też drugiemu, ważnemu przedsięwzięciu naukowemu, czyli nowoczesnym terapiom nowotworowym. Grupa badaczy rozwija terapię borowo - neutronową (BNCT), przełomową metodę walki z rakiem, która selektywnie niszczy komórki nowotworowe zawierające bor, minimalizując uszkodzenia zdrowych tkanek. BNCT jest stosowana w Japonii, a sukcesy odnotowano także we Włoszech i Finlandii. W ISIS naukowcy testują nowatorskie metody precyzyjnego pomiaru zawartości boru w komórkach, aby zwiększyć skuteczność i bezpieczeństwo terapii.
Co więcej, naukowcy starają się o własne źródło neutronów, aby prowadzić badania w kraju i rozwijać te kluczowe technologie w powstającym na naszym Wydziale Laboratorium Neutronowej Analizy Aktywacyjnej.
“A wszystko to z myślą o lepszym jutrze – od bezpiecznych wybrzeży po nowoczesne terapie nowotworowe” - wyjaśnia uczelnia.
Na zdjęciu od lewej: Michał Silarski, Patryk Grabowski, Radosław Reterski, Katarzyna Dziedzic - Kocurek, Matthew Krzystyniak.
