70 lat temu - 23 czerwca 1949 roku - rozpoczęła się budowa Nowej Huty – kombinatu metalurgicznego i "idealnego miasta socjalistycznego". Kiedyś narzekano, a dziś na architekturę "starej" Nowej Huty z zazdrością mogą patrzeć lokatorzy stłoczonych do granic możliwości, grodzonych osiedli. Widok z lotu ptaka jest imponujący.
Zgodnie z założeniami głównego projektanta Tadeusza Ptaszyckiego zaplanowano miasto na 100 tys. mieszkańców. Obszar zamyka się w trójkącie równoramiennym utworzonym przez al. Jana Pawła II oraz ulice: Bieńczycką, Kocmyrzowską, Bulwarową.
Na szczególną uwagę zasługuje neoklasycystyczna architektura budynków zlokalizowanych przy placu Centralnym zaprojektowana przez Ingardenów. „Staromiejski” zespół Nowej Huty nie został dokończony. Od realizacji pełnego programu odstąpiono około 1955 roku w związku ze zmianą statusu administracyjnego Nowej Huty i ograniczeniami finansowymi. Nie wybudowano ratusza zaopatrzonego w wysoką attykę. Dom Kultury, z którego budowy zrezygnowano już około 1955 miał domykać od południa Plac Centralny stanowiąc jednocześnie otwarcie na zalew planowany w miejscu dzisiejszych Łąk Nowohuckich.
Budowa kombinatu rozpoczęła się w czwartek 23 czerwca 1949 r. Wtedy to na polach Mogiły pojawiły się pierwsze maszyny. Do pracy przystąpiła młodzieżowa 60. Brygada Służby Polsce. Podobnie jak inne wielkie przedsięwzięcia gospodarcze komunistycznej Polski Nowa Huta miała być w dużej mierze dziełem niewykwalifikowanej, lecz entuzjastycznie nastawionej "siły robotniczej". Zdjęcia ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
Na tereni dzisiejszej Nowej Huty osadnictwo istnieje nieprzerwanie od neolitu. W okresie średniowiecza istniało tu kilkanaście wiosek, gdzie swoje siedziby miały rody Gryfitów (Braniccy z Branic i Ruszczy) i Odrowążów (biskup Iwo Odrowąż był fundatorem klasztoru w Mogile). W późniejszych czasach mieli tu także swoje majątki: Wierzynkowie, Wodziccy, Czartoryscy, Mycielscy, Popielowie, Badeniowie. Stąd licznie występujące na tym terenie dwory, pałace i obiekty sakralne.
