„Istnieje prawna możliwość wycofania się z procedury wpisania terenu do rejestru zabytków, ale jeśli to zrobimy, to już nikt nigdy do tej procedury nie będzie mógł wrócić, ten teren już nigdy nie będzie mógł być chroniony”. Powiedziała dziś Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków Monika Bogdanowska.
Reklama
Konserwator kilka tygodni temu rozpoczęła procedurę wpisania pola wzlotów przy zachodniej części pasa startowego dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny do rejestru zabytków krajobrazu kulturowego.
Wpis do rejestru zabytków całkowicie zablokuje budowę Centrum Nauki Cogiteon i spowoduje bezpowrotną utratę przyznanej już na ten cel unijnej dotacji, która miała pokryć 80 procent kosztów budowy.
Władze województwa zapowiadają, że zrobią wszystko, by doprowadzić projekt do końca, decyzja w tej sprawie należy jednak do konserwatora.
Monika Bogdanowska: Wojewódzki Konserwator jest urzędnikiem państwowym, który musi kierować się przepisami prawa, a nie własnym „widzimisię”. Procedura jest wszczęta, musimy ją przeprowadzić.
Reklama
Konserwator zwraca też uwagę na fakt, że o potrzebie prawnej ochrony terenu dawnego lotniska mówi się już od lat 80., a ostatnio postępuje systematyczne zabudowywanie działek w Czyżynach. Nie pomaga też sytuacja z brakiem miejskiego planu zagospodarowania terenu.
Budowa Cogiteonu – zauważa Bogdanowska – oznacza budowę dróg dojazdowych do centrum, jeśli one powstaną, to w przypadku braku planu natychmiast pojawią się kolejne inwestycje, będzie mnóstwo wniosków o WZ-tki i dawne lotnisko zostanie niemal w całości zabudowane.
Konserwator zostawia jednak pewną furtkę. Zaprasza do rozmowy przedstawicieli miasta i województwa. Spotkanie ma się odbyć jeszcze we wrześniu. Być może deklaracja szybkiego ustalenia miejscowego planu pozwoliłaby wstrzymać procedurę wpisu do rejestru.
Budowa Cogiteonu miała ruszyć jeszcze w tym roku.
Ze stanowiskiem Wojewódzkiej Konserwator Zabytków nie zgadza się Małopolskie Centrum Nauki. Przedstawiciel tej instytucji Piotr Koziarz przesłał nam oświadczenie, które w całości przedstawiamy poniżej:
Na obecnym etapie decyzja o wszczęciu procedury wpisu pustych i zaniedbanych działek wokół pasa startowego do rejestru zabytków, skutkuje wyłącznie wstrzymaniem budowy Małopolskiego Centrum Nauki Cogiteon i niezbędnej infrastruktury. Planowana droga dojazdowa nie będzie skutkowała powstaniem kolejnych inwestycji, gdyż one również wymagają pozwoleń, a wcześniej decyzji WZ. Żadna inwestycja nie powstaje natychmiast. To długoletni proces.
Przykładowo konkurs na budynek naszego centrum został rozstrzygnięty w lutym 2018 roku, a więc prace projektowe trwały ponad dwa lata. Istotne jest, że samo wszczęcie procedury wpisowej uniemożliwia prowadzenie jakichkolwiek prac na potencjalnie zabytkowym terenie. Decyzję dotyczącą rozpoczęcia procedury wpisania okolicznych terenów do rejestru zabytków (pod warunkiem, że wykazano by obiektywnie spełnianie przez nie definicji zabytku) Wojewódzki Konserwator Zabytków mógłby podjąć po wybudowaniu budynku MCN i drogi (która poza połączeniem Cogiteonu z drogą publiczną odpowiada również na potrzeby komunikacyjne zgłaszane przez mieszkańców) i skutek ich ochrony byłby taki sam.
Nasza inwestycja była konsultowana na każdym etapie prac z Miejskim Konserwatorem Zabytków, a we wniosku o utworzenie Lotniczego Parku Kulturowego została ona określona jako „jeden z wiodących obiektów kultury i nauki, w pełni wpisujący się w ideę parku”.
