Wydobywamy z tej monumentalnej książki „prostą historię”. Jest to opowieść o tym, jak pewnego dnia spotykają się, krzyżują, aż w końcu rozchodzą drogi głównych protagonistów — Leopolda i Molly oraz Stephena, czyli przeżywającego kryzys małżeństwa w średnim wieku oraz zagubionego studenta, poety, syna przyjaciół.
Reklama
Relacja między pokoleniami rodziców i dzieci jest w powieści wielowymiarowa. Każda z postaci nosi na sobie jej ciężar. Leopold i Molly stracili syna – poczucie tej straty nieustannie powraca. Leopold naznaczony jest żalem po samobójczej śmierci ojca, podobnie jak Stephan po śmierci matki. Traumatyczna śmierć dziecka lub rodzica stają się obsesyjnym motywem.
Przedstawienie wykracza jednak poza matrycę dramatu rodzinnego. W wyobraźni i poetyce Joyce’a, w przeskokach miedzy technikami narracyjnymi, konflikt ukazany na małej, realistycznej przestrzeni zostaje przeskalowany na kosmiczną, totalną perspektywę.
Zmieniająca się i stematyzowana w powieści paralaksa umiejscawia relacje między protagonistami w konkretnej rzeczywistości społecznej, politycznej, opisywanej w ujęciu klasowym, genderowym, urbanistycznym, przez specjalistyczną wiedzę etc.; rzutuje losy bohaterów w przeszłość człowieka, mityczną, pierwotną i dziką.
