W MIEŚCIE

Strażacy, lekarze i władze województwa apelują: “Takim sytuacjom można zapobiec”

opublikowano: 14 PAŹDZIERNIKA 2025, 08:25autor: Daniela Motak
Strażacy, lekarze i władze województwa apelują: “Takim sytuacjom można zapobiec”

Strażacy, lekarze i władze województwa wspólnie zachęcającą do korzystania z czujek, wykrywających czad i dym. W tym roku Państwowa Straż Pożarna interweniowała w Małopolsce ponad 400 razy w związku z zagrożeniem tlenkiem węgla. Czad zabił 2 osoby, a blisko 80 było poszkodowanych: “Takim sytuacjom można zapobiec” - przekonują pomysłodawcy kampanii o czujkach.

Reklama

Temat instalowania i używania czujek, wykrywających czad i dym, powraca zwykle jesienią, wraz z początkiem sezonu grzewczego, tym razem pod hasłem: “Misja - rozbroić przeciwnika”.

Dlatego podczas briefingu w podkrakowskich Dobczycach wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar, zastępca małopolskiego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Michał Polak, burmistrz miasta i gminy Dobczyce Tomasz Suś oraz dyrektor do spraw medycznych Szpitala w Myślenicach dr Paweł Ślęczka, apelowali o korzystanie z czujek:

“Statystyki są bezwzględne: blisko 500 interwencji i 8 ofiar śmiertelnych w 2024 r., prawie 400 interwencji w roku 2023 i 4 ofiary śmiertelne. Od początku 2023 r. do dziś Państwowa Straż Pożarna odnotowała łącznie ponad 300 osób poszkodowanych wskutek działania czadu. To dane tylko dla Małopolski. Nie o statystyki jednak tu chodzi. Każdy z tych przypadków to czyjaś historia rodzinna. Czyjś dramat. Niedawno tegoroczny sezon grzewczy się rozpoczął, a – jak informuje Rządowe Centrum Bezpieczeństwa – choćby kilka dni temu na Lubelszczyźnie 3 młode osoby zmarły w wyniku zatrucia czadem. Ofiarami są też 2 psy, które mieszkały w tym  domu. Czujki czadu i dymu to podstawowe i skuteczne zabezpieczenie działające 24 h na dobę” – podkreślał wojewoda małopolski Krzysztof Jan Klęczar.

Zastępca małopolskiego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, st. bryg. Michał Polak przypomniał, że sezon grzewczy to okres, w którym straż odnotowuje większą liczbę interwencji i pożarów wynikających z niewłaściwej eksploatacji urządzeń grzewczych:

“Tych sytuacji moglibyśmy uniknąć, gdybyśmy poddawali je okresowym przeglądom, które są zalecane przez producentów. Bardzo ważną kwestią jest również systematyczne czyszczenie przewodów kominowych, spalinowych i wentylacyjnych. Pamiętajmy, że w wyniku niewłaściwego spalania może wytworzyć się zabójczy tlenek węgla. Apelujemy o to, aby w każdym domu i mieszkaniu zainstalować czujki dymu i czadu. Te niepozorne urządzenia mogą uratować nam zdrowie i życie”.

Według danych PSP najbardziej tragiczne pożary występują w godzinach nocnych, a największym zagrożeniem podczas pożaru jest dym i toksyczne produkty spalania.
Od początku tego roku w województwie małoposkin odnotowano ponad 1,5 tys. interwencji straży pożarnej w związku z pożarami mieszkań. W ubiegłym roku w Małopolsce było ich ponad 2 tys., a dwa lata temu blisko 2 tys.

Reklama
W wyniku pożarów mieszkań śmierć poniosło w 2023 r. – 12 osób, w 2024 – 19, a w 2025 r. – 4. Około 100 osób każdego roku jest poszkodowanych właśnie z powodu pożaru mieszkania:

“O ile w ciągu dnia z reguły jesteśmy czujni na to, co dzieje się wokół nas, o tyle w nocy nasze zmysły są uśpione. Czujka dymu jest właśnie tym elementem niezbędnym w każdym domu i mieszkaniu, który wszczyna alarm po wykryciu dymu, bez względu na porę dnia czy nocy. To nasza szansa na poradzenie sobie w sytuacji zagrożenia pożarem lub pożaru. Szansa na ochronienie naszych bliskich, w tym zwierząt. Czujka dymu daje nam czas na podjęcie reakcji, na działanie, które może być rozumiane także jako niezwłoczne opuszczenie budynku” – apelował wojewoda małopolski.

Zagrożenie stanowi również pożar sadzy w kominie. W bieżącym roku PSP w Małopolsce interweniowała już blisko 600 razy. W roku ubiegłym takich przypadków było ponad 800.

Czad, czyli tlenek węgla, powstaje podczas procesu niecałkowitego spalania materiałów palnych. Ma silne własności toksyczne. Jest lżejszy od powietrza, dlatego też gromadzi się głównie pod sufitem.
Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla jest:
•    bezwonny,
•    bezbarwny,
•    pozbawiony smaku.

Czad blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w hemoglobinie (czerwonych krwinkach), powodując przy długotrwałym narażeniu śmierć.

Czujka czadu ma za zadanie wykryć ewentualny tlenek węgla w powietrzu i zaalarmować o jego pojawieniu się. Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?

1.    Systematycznie czyść, sprawdzaj szczelność i wykonuj przeglądy techniczne przewodów kominowych.
2.    Użytkuj tylko sprawne techniczne urządzenia, zgodnie z instrukcją producenta.
3.    Nie zasłaniaj i nie przykrywaj urządzeń grzewczych.
4.    Nie zaklejaj i nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych.
5.    W przypadku wymiany okien na nowe, sprawdź poprawność działania wentylacji, nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację.