W MIEŚCIE

Rosną opłaty za odbiór odpadów. Władze Krakowa tłumaczą dlaczego

opublikowano: 25 SIERPNIA 2025, 08:09autor: Daniela Motak
Rosną opłaty za odbiór odpadów. Władze Krakowa tłumaczą dlaczego

Od najbliższego poniedziałku, 1 września, opłata za odbiór posegregowanych odpadów będzie wynosić 35 złotych. Urząd miasta wyjaśnia, że to pierwsza podwyżka od 3 lat i że była konieczna, bo w tym czasie nastąpił znaczny wzrost kosztów.

Reklama
 
Rada Miasta Krakowa zdecydowała o zmianie opłat w lipcu. Urzędnicy przyznają, że choć nowa stawka - 35 złotych - jest o około 30 procent wyższa od obecnej, to należy pamiętać, że to pierwsza podwyżka od 2022 roku. 

“W tym okresie nastąpił znaczny wzrost kosztów życia, a także wynagrodzeń” - podkreślają. Teraz mieszkańcy za odbiór posegregowanych odpadów komunalnych płacą 27 złotych. To nie wystarcza, bo, jak przypomina urząd, system gospodarowania odpadami komunalnymi powinien być finansowany w całości z opłat, ponoszonych przez właścicieli nieruchomości, a wysokość tych opłat powinna być ustalana w taki sposób, aby zapewnić pokrycie wszystkich kosztów związanych z funkcjonowaniem systemu.

Pomimo niewielkiego wzrostu wpływów - około 2,37 procent w latach 2023 – 2025 -  koszty funkcjonowania systemu drastycznie wzrosły – w latach 2022–2025 o ponad 51 procent. Prognozy na rok 2026 wskazują dalszy wzrost na poziomie kilkunastu procent. “Te czynniki przełożyły się na utratę równowagi finansowej systemu w 2024 roku i wygenerowanie znaczącego deficytu, który musi zostać pokryty, aby system mógł nadal sprawnie działać. Dla pokrycia kosztów niezbędne jest zwiększenie dochodów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi o około 77,9 mln zł w 2025 roku i około 112,5 mln zł w 2026 roku”.
 
Urzędnicy podkreślają też, że nawet po zmianie, proponowana stawka pozostaje znacznie poniżej maksymalnej kwoty dopuszczonej ustawą. Obecna stawka opłaty – 27 zł, to około 65 procent dopuszczalnej maksymalnej stawki ustawowej opłaty wynoszącej w 2022 roku – 41,24 zł, czyli 2 procent z przeciętnego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem za 2021 rok, obowiązującego w 2022 r., który wynosił 2 061,93 zł. Proponowana stawka opłaty – 35 zł to około 55 procent. dopuszczalnej maksymalnej stawki ustawowej opłaty wynoszącej w 2025 roku – 63,34 zł, czyli 2 procent. z przeciętnego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem za 2024 rok, obowiązującego w 2025 r., który wynosił 3 167,17 zł.
 
Urząd wylicza też główne przyczyny zmiany stawki z 27 na 35 złotych. To inflacja i wzrost wynagrodzeń - skumulowana inflacja w latach 2022–2025 wyniosła ok. 40 proc., a wzrost płacy minimalnej ok. 55 proc., co bezpośrednio przekłada się na wyższe koszty pracy i realizacji usług; wzrost ilości odpadów: każdego roku krakowianie produkują o około 3–5 proc. więcej odpadów, co zwiększa koszty ich odbioru i przetwarzania; wymogi środowiskowe i zmiany prawne:

nowe przepisy narzucają gminom wyższe poziomy recyklingu i rozszerzają zakres usług (np. zbiórka tekstyliów), co wymaga inwestycji i generuje wyższe koszty operacyjne oraz spadek cen surowców wtórnych: mimo lepszej segregacji i większej ilości zbieranych surowców, ich ceny na rynku spadają, do tego planowany system kaucyjny wyprowadzi z systemu cenne surowce, które obecnie przynoszą część dochodów, dla przykładu: w 2022 roku średnia cena za surowce wtórne wynosiła 441,53 zł/Mg, a w 2024 roku – 291,49 zł/Mg i brak Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta: koszty zagospodarowania odpadów opakowaniowych wciąż w całości ponoszą mieszkańcy.
 
Nowe opłaty wejdą w życie w najbliższy poniedziałek, 1 września. “Warto przy tej okazji zwrócić uwagę na wysokość tego typu opłat w gminach tzw. krakowskiego obwarzanka. Stolica Małopolski ma dziś najniższą stawkę. Żadna gmina nie pobiera opłat mniejszych niż 30 zł, a w czterech gminach mieszkańcy płacą 40 zł lub nawet więcej (wg danych z kwietnia 2025 r.)” - podkreślają urzędnicy i zapewniają, że wszystkie środki z opłat w całości przeznaczane są na pokrycie kosztów sprawnego funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami w Krakowie, w tym na odbiór, transport i przetwarzanie odpadów, utrzymanie PSZOK-ów oraz edukację ekologiczną.