Trzy zespoły badawcze z Uniwersytetu Jagiellońskiego zdobyły finansowanie w prestiżowych międzynarodowych programach naukowych, badawczych, podejmujących próby odpowiedzi na współczesne wyzwania społeczne i kulturowe.
Reklama:
Naukowcy zbadają, jak doświadczane są nierówności w zakresie dobrostanu przez młodzież LGBTI+ oraz jak buduje ona sieci odporności i oporu w trudnych czasach. Drugim tematem badań jest analiza relacji między kryzysami politycznymi a rolą religii, a trzeci zespół zbada dezinformacje kryzysy komunikacyjne, wynikające z rosnącego wykorzystania AI. Badania będą prowadzone na wydziale Filozoficznym oraz Prawa i Administracji.
Konkursy zostały zorganizowane przez w ramach programu CHANSE we współpracy z sieciami HERA i NORFACE. CHANSE (Collaboration of Humanities and Social Sciences in Europe) to jeden z dwóch międzynarodowych programów typu ERA-NET koordynowanych przez Narodowe Centrum Nauki. Zrzesza 27 agencji, finansujących badania z 24 krajów europejskich. Głównym bodźcem do stworzenia CHANSE była próba odpowiedzi na współczesne wyzwania społeczne i kulturowe.
O finansowanie w obu konkursach CHANSE mogły ubiegać się konsorcja międzynarodowe, złożone z 4 i maksymalnie 6 zespołów badawczych, pochodzących z co najmniej 4 krajów, biorących udział w danym konkursie. Na 1. etapie składania wniosków 159 projektów zgłosiło się do konkursu Well-being, podczas gdy 205 aplikowało do konkursu Crisis. Po dwustopniowym procesie ewaluacji, prowadzonym przez międzynarodowe grono ekspertów, do finansowania rekomendowanych zostało 36 projektów w każdym z obu konkursów.
W konkursie Enhancing Well-being for the Future na liście laureatów wyróżnionych zostało 10 projektów, z czego w aż 4 uczestniczą zespoły z Polski. Z kolei w konkursie Crisis: Perspectives from the Humanities dofinansowanie otrzyma 10 projektów, w tym 2 z udziałem polskich jednostek badawczych. “Serdecznie gratulujemy!” - piszą przedstawiciele uczelni w mediach społecznościowych.
Tematyka przedsięwzięć wyłonionych w ramach konkursu Well-being skoncentrowana jest wokół zagadnienia dobrostanu społecznego w kontekście zachodzących transformacji. Na liście laureatów znajduje się projekt LGBTI_FUTURES, którego kierownikiem w polskim zespole jest dr Justyna Struzik z Instytutu Socjologii UJ. Ogólnoeuropejskie konsorcjum naukowców, organizacji pozarządowych i osób pracujących z młodzieżą, wygeneruje bogate, oryginalne dane na temat, jak doświadczane są nierówności w zakresie dobrostanu i jak młodzież LGBTI+ buduje sieci odporności i oporu w trudnych czasach.
Reklama
Będzie to pierwsze badanie jakościowe badające dobrostan młodzieży LGBTI+ w różnych kontekstach krajowych: Estonii, Polsce, Szwecji, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii. Skupia się ono na młodzieży LGBTI+ na progu dorosłości - w wieku 18-24 lat - badając wyjątkowe wyzwania, przed którymi stoją, rozwijając swoją tożsamość i planując przyszłość w obliczu niepewności politycznej i gospodarczej. Kluczowym celem jest określenie, w jaki sposób decydenci polityczni mogą najlepiej radzić sobie z nierównościami w zakresie dobrostanu osób LGBTI+, ucząc się na podstawie innowacyjnych strategii i wizji opracowanych przez same młode osoby LGBTI+.
W konkursie Crisis nagrodzone projekty będą badały zmiany społeczne, zachodzące w obliczu kryzysów geopolitycznych i transformacji technologicznych. Jednym z wyróżnionych projektów jest RELIDEM, który skupi się na analizie relacji między kryzysami politycznymi a rolą religii, szczególnie w kontekście rosnącego nacjonalizmu i populizmu w Europie. Za realizację projektu w Polsce odpowiada dr hab. Katarzyna Zielińska, prof. UJ z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Badania będą prowadzone z udziałem partnerów z Finlandii, Litwy oraz Szwecji.
Drugi projekt, NIHAI, poświęcony jest analizie dezinformacji i kryzysu komunikacyjnego, wynikającego z rosnącego wykorzystania sztucznej inteligencji (AI) i będzie realizowany przez konsorcjum naukowców z Polski, Austrii, Rumunii oraz Szwajcarii. Celem badań jest zrozumienie norm komunikacyjnych, ich naruszeń oraz czynników wpływających na zaufanie do systemów AI. Wyniki posłużą do opracowania zasad odpowiedzialnego projektowania i użytkowania tych technologii. Polski zespół badawczy prowadzi dr hab. Izabela Skoczeń z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
