Krzykliwy niebieski kolor, strzeliste “góry”, brak połączenia z krajobrazem... Łącznica Kraków-Podgórze zasługuje na miejsce w czołówce, jeśli chodzi o najbrzydsze nowe inwestycje w Krakowie. Jest jednak szansa, by nadać jej nowe, lepsze oblicze. Grupa młodych architektów proponuje miastu i PKP projekt “żywych estakad”. To nie jedyny zielony projekt, jakim chcą zmienić Kraków.
Pomysł żywej estakady pojawił się z końcem zeszłego roku, ale jak do tej pory niewiele w tej sprawie drgnęło. Adrian Kasperski, architekt stojący za tym pomysłem, nie jest zaskoczony: PKP chwali się łącznicą, pokazując jej zdjęcia m.in. w pociągach na trasie do Warszawy. Jako mieszkaniec Podgórza nie podziela jednak tego entuzjazmu.
Propozycją “czegoś w zamian” jest zielone obsadzenie estakady. Takie rozwiązanie wykorzystano m.in. w Mexico City, gdzie w ramach projektu Via Verde, obsadzając roślinami kolumny estakady przy autostradzie, powstał 30-kilometrowy ogród. Stało się to w wyniku inicjatywy obywatelskiej, pod którą podpisało się 80 tysięcy mieszkańców.- Projekt został potraktowany przez PKP wyłącznie jako obiekt zapewniający najszybszy przejazd do Zakopanego.
Jeśli jednak zmienisz perspektywę na mieszkańca Podgórza i Zabłocia, widzisz obiekt, który nie daje nic miastu, tworząc jego estetyczną barierę. Uważam, że wykorzystując ogromne środki z Unii Europejskiej i ingerując tak w mocno w miejski krajobraz, kolej powinna dać mieszkańcom coś w zamian - mówi Kasperski.
Inspiracją dla młodych architektów był też zwycięski projekt zagospodarowania innej krakowskiej estakady, na Grzegórzkach. Według holenderskiej koncepcji, nad linią kolejową mogłoby powstać coś w rodzaju Plant. Ale i w tym przypadku nie widać mobilizacji ze strony urzędników.
Widzimy początek zielonej rewolucji w Krakowie i chcemy być jej częścią. Widzimy też zainteresowanie mieszkańców. Oprócz standardowej pracy, zawsze kilka dni spędzamy na tworzeniu takich pomysłów. Zarząd Zieleni Miejskiej jest nimi zainteresowany, ale bez PKP nic nie zrobimy - podkreśla Adrian.
Urbanfarm na Podwawelskim
Architekt podkreśla też, że w realizację projektu można zaangażować studentów - tak, by mogli zdobywać praktyczne doświadczenie, a jednocześnie zrobić coś dobrego dla miasta. I dodaje, że oprócz tego, co na górze, jest wiele szans zagospodarowania przestrzeni pod estakadami.
Kolej nie stoi za to na przeszkodzie w drugiej, zielonej propozycji - miejskiej farmy na osiedlu Podwawelskim. Projekt powstał dwa lata temu w ramach konkursu architektonicznego, teraz temat odżył, ponieważ okoliczni mieszkańcy walczą o utworzenie parku. Tu przeszkoda jest inna: miasto musiałoby wykupić działki, bo na razie terenowi tzw “ogrodnika” grozi zabudowa blokami.
Urbanfarm to dzielnica z dużą przestrzenią uprawną, z której korzystają mieszkańcy, mając dostęp do zdrowej, lokalnej żywności. Według projektu, dwie trzecie terenu zajmuje pole z uprawą warzyw i roślin jadalnych, dookoła rosną drzewa owocowe. Młodzi architekci marzą też o odnowieniu dawnego modernistycznego pawilonu, gdzie mieszkańcy mogliby magazynować i przetwarzać żywność. Wyżej mieściłoby się centrum spotkań, wydarzeń i wystaw.
Urbanfarm to sensowne i realne uzupełnienie parku. Miejska farma nie jest odgrodzona jak ogródek działkowy, to miejsce wspólnej pracy i troski. Projekt to też szansa dla modernistycznego pawilonu, który jest bardzo ładnym, ale zniszczonym obiektem. Chcemy zainteresować pomysłem mieszkańców i radnych. ZZM już się do nas odzywał w tej sprawie - informuje Kasperski.
Gdyby projekty doszły do skutku, Kraków byłby pierwszy w Polsce, dając przykład innym
