Od świtu do zmierzchu słychać było gwar. W dzień bawiły się dzieciaki, wieczorami przesiadywali dorośli. Sami spawali huśtawki i zjeżdżalnie, zimą – też sami - wybudowali lodowisko. A zaraz obok otworzyli nawet galerię artystyczną czynną 24H. Tak było kiedyś na nowohuckich podwórkach. Czy dziś mają szansę na drugie życie? Województwo wykłada na to spore pieniądze.
Reklama
9 milionów złotych – tyle dofinansowania z wojewódzkiego programu otrzymał projekt „Spotkajmy się na podwórkach”. Dzięki niemu, wyremontowanych i zagospodarowanych zostanie osiem podwórek w starej części Nowej Huty. W jakim wymiarze? O to miasto spytało samych nowohucian. Właśnie zakończyły się konsultacje i warsztaty w mieszkańcami. W oparciu o ich wnioski i propozycje zostaną przygotowane projekty,
Wprowadziłam się do Huty na tyle późno, że nie mam prawa pamiętać życia z podwórka. Pamiętam to z kamienicy, w której się wychowywałam - ale te krakowskie są zupełnie inne, niż tutejsze (także pod względem architektonicznym; te nowohuckie to właściwie bardziej kwartały ograniczone blokami). Dlatego, podobnie jak planują urzędnicy, z pytaniem o "spirit" tych miejsc, poszłam do nowohucian z krwi i kości.
Reklama
Trafiłam na osiedle Centrum D. Najpierw do pani Mirki, emerytowanej pielęgniarki wojskowej. Od ponad 40 lat widzi za oknem to samo podwórko. Wtedy, gdy wychodziła na nie ze swoją córką, było prawdziwym centrum lokalnego życia – latem dzięki ogródkowi jordanowskiemu, zimą przez lodowisko. Jedno i drugie stworzyli sami mieszkańcy.
Gdy Mirka wróciła na osiedle po kilku latach nieobecności, podwórko zmieniło się nie do poznania. Ogrodzenie zdewastowano, lodowisko rozebrano, nawet ławki nie były pomalowane. Życie nie wróciło tu do dzisiaj. Wierzy jednak, że jeszcze może być inaczej.
Musimy pokazać dzieciakom inny świat, niż ten z ekranu komórki i laptopa. Jeśli będzie dobry pomysł, na przykład na temat wokół którego wyremontuje się podwórka, na pewno ożywiłyby się osiedla. Sama bym wyszła na jakieś zajęcia z muzyką. Obawiam się jednak, że do podwórek przydałby się (przynajmniej na początek, animator.
Z kolei Jerzy Karnasiewicz miał 10 lat, gdy bawił się w ogródku przy bloku Mirki. Dziś sam jest artystą, więc z dużym sentymentem wspomina jednak inną rzecz: jak na podwórku po drugiej stronie otwierała się Galeria „Pod Chmurką” z pracami plastyka Mariana Kruczka. Mieściła się pod gołym niebem, na skwerku, tuż pod blokiem artysty (właśnie tu, gdzie ma być remont).
Wystawie rzeźby i malarstwa czynnej całą dobę, towarzyszył „podkład” muzyki klasycznej. Ekspozycji doglądali znajomi z osiedla, zmieniali się co cztery godziny, żony donosiły kawę. Otwarcie było uroczyste, grupa dzieciaków niosła sztandar cechowy Kruczka. Miesiąc wcześniej odsłonięto w Nowej Hucie pomnik Lenina; to miała być podwórkowa, kulturalna odpowiedź dla reżimu.
Uporządkowanie parkingów to jedno z założeń Zarządu Zieleni Miejskiej w ramach całego programu. Podwórka mają mieć bowiem elegancki wygląd, ale nie stracić swojej swojskiej, sąsiedzkiej atmosfery. Zadanie trudne, ale inspiracji w tradycjach nie brakuje.
Podwórka do remontu:
Osiedle Zielone (pomiędzy budynkami nr 1 i 2), Na Skarpie (21, 22, 23, 24, 25 i 26), Centrum B (2, 4 i 11), Centrum A (3, 6 i 5), Ogrodowe (5, 6, 7, 9, 10, 15 i 18), Centrum D (1 i 9), Górali (3, 4 i 6), Zgody (1, 2, 3 i 14).
Kraków to nie pierwsze miasto, które przyjrzało się swoim podwórkom pod kątem rewitalizacji. Od kilku lat Katowice prowadzą projekt Plac na Glanc. W nim także biorą udział mieszkańcy.
